27 Kasım 2011 Pazar

1923 BÜYÜK KANTO DEPREMİ

Standard


17 Ocak 1995 Salı günü saat 5:46’da Kobeliler hiç beklemedikleri bir
depremle uyandılar. Richter ölçeğine göre 6.8 büyüklüğündeki
deprem; ardında 6000 ölü, 30.000 yaralı ve 300.000 evsiz insan
bırakıyordu. 100.000 bina, deprem ve depremin ardından oluşan
yangınlar nedeniyle ciddi hasara uğradı veya yerle bir oldu. 148
farklı yerde çıkan yangınlarda 6513 bina hasar gördü. Bu deprem
kayıtlara 1923 yılındaki Büyük Kanto depreminden sonra Japonya’yı
en fazla etkileyen deprem olarak kayıtlara geçti. Hasar tahmini 150- 200 milyar dolardı.
Depremlerin ardından ikincil afet olarak gelişen yangınların birçok
sebebi bulunmaktadır. Japonya’da ikamet olarak kullanılan çoğu
konut ahşap malzeme ile inşa edilmektedir. Yatay deprem kuvvetleri
karşısında yeterli dayanıklılığa sahip olmayan bu tür yapılarda
önemli hasarlar oluşmaktadır. Ahşap veya bambu ile inşa edilen bu
tür yapıların üzeri çok ince bir sıva tabakası ile kaplanmaktadır.
Deprem anında bu sıva tabakası dökülerek ahşap kısımlar açığa
çıkmaktadır. Ahşap malzeme bilindiği gibi çok kolay yanıcı ve
tutuşabilir özelliktedir. Deprem sonucu kırılan ve dökülen ahşap
parçaları en ufak bir kıvılcımla tutuşarak yangına sebep olmaktadır. 

Kobe’nin dar sokaklarında enkazın, yol açma ve kurtarma
çalışmalarında sürekli yer değiştirmesi de bu ahşap parçalarının
daha küçük parçalar halinde ayrılmasını ve de yayılarak hızlanan
yangın riskini beraberinde getirmektedir. Havai elektrik hatları da
bu riski artırmaktadır. Hatta Tokyo’da gittiğim Ulusal Yangın ve
Afet Araştırma Enstitüsünde, 1923 Tokyo’yu vuran Büyük Kanto
depreminin ardından oluşan ve binlerce insanın ölümüne sebep olan
hortum benzeri yangınlar laboratuvar ortamında oluşturulup
nedenleri ve etkilerinin halen bir araştırma konusu olduğunu
gözlemledim. Japonlar bu tür yangınların kaynağını büyük bir
merakla test etmeye devam ediyorlar.

Kentsel Riskler ve Japonya Modeli
 Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU

17 Kasım 2011 Perşembe

JAPONLARDAN ÖĞRENECEĞİMİZ ÇOK ŞEY VAR

Standard
Barınak olarak kullanılan okul benzeri yapılar da çok amaçlı olarak
inşa edilmektedir. Hem depreme karşı güçlendirmeleri yapılmakta,
hem de spor salonları afetzedelerin bir müddet orada ikamet
edecekleri ihtimaline göre tasarlanmaktadır. Vatandaşlar afet
olduktan sonra kalabilecekleri yerleri en yakın belediye bürosundan
ve internetten öğrenebilmektedirler. Yine telefonların çalışmayacağı
ihtimaline karşılık “Afet Acil Mesaj Sistemi Alo 171” de devrededir.
Bu sesli bir mesaj sistemi olup, ulaşmak istediğiniz kişinin cep
telefonuna ücretsiz olarak sesli mesaj gönderme şansınız
bulunmaktadır.

Afet sonrası vatandaşların kullanacağı geçici barınak alanları ihtiyacı
için özel mülkiyete ait ekili ve dikili alanlar da devlet tarafından
geçici olarak kullanılabilmektedir. Yine afet sonrasında
haberleşmenin etkin olabilmesi için taksi şöferlerinden istifade
edilmektedir.
Tüm bunlar önceden hazırlık yapılarak risk azaltma çalışmaları olup
etkin bir afet yönetiminin olmazsa olmazlarıdır. Her şey insan için…

Kentsel Riskler ve Japonya Modeli
Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU